Το Απολιθωμένο Δάσος
Η ηφαιστειακή δραστηριότητα, στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου, χάρισε στον πανέμορφο τόπο της Λήμνου, ένα ακόμα μοναδικό φυσικό μνημείο, το Απολιθωμένο Δάσος.
Εκατομμύρια χρόνια πριν, σε περίοδο έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας, εκσφενδονίζονταν από τον κρατήρα του ηφαιστείου λάβες, πυροκλαστικά υλικά και ηφαιστειακή στάχτη, η οποία κάλυψε την πλούσια υποτροπική βλάστηση της περιοχής.
Τα έως τώρα ευρήματα μαρτυρούν την ύπαρξη δάσους από φοίνικες, πεύκα και σεκόϊες που χρονολογούνται περίπου 25 με 20 εκατομμύρια χρόνια πριν, με το αρχαιότερο εύρημα να χρονολογείται 34 με 30 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Οι έρευνες έχουν αναδείξει μεμονωμένους κορμούς ή τμήματα αυτών, όπως και φύλλα, ρίζες, καρπούς και άλλα δείγματα υποτροπικών φυτών, τα οποία προστατεύονται στο πλαίσιο της ανακήρυξης της περιοχής, το 2013, ως Προστατευόμενο Μνημείο της Φύσης.
Το 2020, κατά τη διάρκεια των εργασιών συντήρησης και ανάδειξης του απολιθωμένου δάσους της Λήμνου στο χωριό Βάρος, βρέθηκε ένας άκρως εντυπωσιακός, γιγαντιαίος απολιθωμένος κορμός κωνοφόρου δέντρου. Ο κορμός, με μήκος που ξεπερνά τα οκτώ μέτρα, διατηρεί άριστα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ξύλου, ενώ έχουν διατηρηθεί σε άριστη κατάσταση και οι απολήξεις των κλαδιών του. Η αποκάλυψή του μας δίνει συνολική εικόνα των διαστάσεών του και αποτελεί έναν νέο, μεγάλο και αδιάψευστο μάρτυρα της αξίας του Απολιθωμένου Δάσους της Λήμνου.
Τμήματα του Απολιθωμένου Δάσους Λήμνου έχουν εντοπιστεί σε πολλά σημεία του νησιού, κυρίως στο κεντρικό και νοτιοδυτικό τμήμα, και κατέχουν συνολική έκταση 45 στρεμμάτων. Σήμερα, κορμούς από το Απολιθωμένο Δάσος μπορεί κανείς να δει στα χωριά Βάρος, Πορτιανού, Ρωμανού αλλά και στη χερσόνησο του Φακού. Πολύ καλή έκθεση ευρημάτων φιλοξενείται στο πρώην Δημαρχείο Μούδρου.